ปุน จ ภณิตํ โชติปาเลน มาณเวน กสฺสโป ภควาอรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ มุญฺฑกวาเทน
สมณกวาเทน อกกุฏฺโฐ ปริภาสิโตติ ฯ ตญฺจ ปน ชาติวเสน จ กุลวเสน จ ฯ
โชติปาโล มหาราช มาณโว อสฺสทฺเธ อปฺปสนฺเน กุเล ปจฺฉา ชาโต ฯ ตสฺส มาตาปิตโร
ภาตุภคินี ทาสิทาสา เปสการเปริจาริกมนุสฺสา อนฺเตวาสิกา พฺรหฺมครุกา เต พฺราหฺมณาเอว
อุตฺตนา ปวราติ อวเสเส ปพฺพชิเต ครหนฺติ ชิคุจฺฉนฺติ ฯ เตสนฺตํ วจนํ สุตฺวา โชติปาโล
มาณโว ฆฏีกาเรน กุมฺภกาเรน สตฺถารํ ทสฺสนาย ปกฺโกสิโต เอวมาห กึ ปน เตน
เต มุณฺฑเกน สมเณน ทิฏฺเฐนาติ ฯ ยถา มหาราช อมตํ วิสมาปชฺช ติตฺตกํ โหติ
วิสํ อมตมาปชฺช มธุรํ โหติ ยถา จ สีตุทกํ อคฺคิมาปชฺช อุณฺหํ โหติ ปาโป จ
กณฺยาณมิตฺตํ อาปชฺช กลฺยาโณ โหติ กลฺยาโณ จ ปาปมิตฺตํ อาปชฺช ปาโป โหติ
เอวเมว โข มหาราช โชติปาโล มาณโว อสฺสทฺเธ อปฺปสนฺเน กุเล ปจฺฉา ชาโน โส
กุลชาติวเสน อนฺโธ ภวิตฺวา ตถาคตํ อกฺโกสิ ปริภาสิ ฯ ยถา มหาราช ชลิตปชฺชลิโต
มหาอคฺคิกฺขนฺโธ อุปชฺชิโต สปฺปภาโส อุทกมาปชฺช อุปหนปฺปภาเตโช สีตโล กาฬโก
ปริปกฺกนิคฺคณฺฐิผลสทิโส ภวติ เอวเมว โข มหาราช โชติปาโล มาณโว ปุญฺญวนฺโต
ญาณวิปุลปฺปภาโส อสฺสทฺเธ อปฺปสนฺเน กุเล ปจฺฉา ชาโต โส กุลชาติวเสน อนฺโธ
ภวิตฺวา ตถาคตํ อกฺโกสิ ปริภาสิ อุปคนฺตฺวา จ พุทฺธคุณํ อญฺญาย เปตกภูโต วิย
อโหสิ ชินสาสเน ปพฺพชิตฺวา อภิญฺญา จ สมาปตฺติโย จ นิพฺพตฺเตตฺวา พฺรหฺมโลกูปโค
อโหสีติ ฯ สาธุ ภนฺเต นาคเสน เอวเมตํ ตถา สมฺปฏิจฺฉามีติ ฯ

ฉทฺทนฺตโชติปาลอารพฺภปญฺโห ปญฺจโม ฯ

ภนฺเต นาคเสน ภาสิตํบี เหตํ ภควตา ฆฏีการสฺส กุมฺภการสฺส อาวสนํ
สพฺพํ เตมาสํ อากาสํ ฉทนํ กตฺวา ติฏฐาสิ น จาภิวสฺสตีติ ฯ ปุน จ ภณิตํ กสฺสปสฺส
ตถาคตสฺส เอวํอุสฺสนฺนกุสลสฺส กุฏิ โอวสฺสตีติ ฯ กิสฺส ปน ภนฺเต นาคเสน ตถาคตสฺส
เอวํอุสฺสนฺนกุสลสฺส กุฏิ โอวสฺสติ ตถาคตสฺส นาม โส อานุภาโว อิจฺฉิตพฺโพ ฯ ยทิ
ภนฺเต นาคเสน ฆฏีการสฺส กุมฺภการสฺส อาวสนํ เตมาสํ อากาสจฺฉทนํ อฏฺฐาสิ เตนหิ
ตถาคตสฺส กุฏิ โอวสฺสีติ ยํ วตนํ ตํ มิจฺฉา ยทิ ตถาคตสฺส กุฏิ โอวสฺสิ
เตนหิ ฆฏีการสฺส กุมฺภการสฺส อาวสนํ เตมาสํ อโนวสฺสกํ อโหสิ อากาสจฺฉทนนฺติ
ยํ วจนํ ตํ มิจฺฉา ฯ อยํปิ อุภโต โกฏิโก ปญฺโห ตวานุปฺปตฺโต โส ตยา
นิพฺพาหิตพฺโพติ ฯ

ภาสิตํปิ เหตํ มหาราช ภควตา ฆฏีการสฺส กุมฺภการสฺส อาวนํ เตมาสํ
อากาสํ ฉทนํ อกาสิ น จาภิวสฺสตีติ ฯ ภณิตญฺจ กสฺสปสฺส ตถาคตสฺส กุฏิ
โอวสฺสตีติ ฯ ฆฏีกาโร โข มหาราช กุมฺภกาโร สีลวา กลฺยาณธมฺโม อุสฺสนฺนกุสลมูโล
อนฺเธ ชิรฺเณ มาตาปิตโร ฯ ตสฺส อสมฺมุขา อนาปุจฺฉาเยว ฆรโต ติณํ หริตฺวา
ภควโต กุฏึ ฉาเทสํ ฯ โส เตน ติณหรเณน สุคหตํ อกุปปิตํ อจลิตํ สุสนฺธหิตํ วิปุลอสมํ
ปีตึ ปฏิลภิ ภิยฺโย โสมนสฺสญฺจ อตุลํ อุปฺปาเทสิ อโห วต เม ภควา โลกสฺส อุตฺตโม
สุวิสฺสฏฺโฐติ เตน ตสฺส ทิฏฺฐธมฺมวิหาโกว นิพฺพตฺติกํ ฯ น หิ มหาราช ตถาคโต
ตาวตฺตเกน วิกาเรน จลติ ฯ ยถา มหาราช สิเนรุ คิริราชา อเนกสตสหสฺเสหิ
วาตสมฺปหาเรหิปิ น กมปติ น จลติ มโหทธิ ปวรสาคโร อเนกสตนหุตมหาคงฺคา-
สตสหสฺเสหิปิ น ปูเรติ น วิการมาปชฺชติ เอวเมว โข มหาราช ตถาคโต น ตาวตฺตเกน
วิกาเรน จลติ ฯ ยํ ปน มหาราช ตถาคตสฺส กุฏิ โอวสฺสติ ตํ มหโน ชนกายสฺส
อนุกมฺปาย ฯ เทฺวเม มหาราช อตฺถวเส สมฺปสฺสมานา ตถาคตา สยํ นิมฺมิตํ ปจฺจยํ
น ปฏิคณฺหนฺติ อยํ อคฺคทกฺขิเณยฺโย สตฺถาติ ภควโต ปจฺจยํ ทตฺวา เทวมนุสฺสา
สพฺพทุกคติยา ปริมุจฺจิสฺสนฺตีติ ปาฏิเหรํ ทสฺเสตฺวา วุตฺตึ ปริเยสนฺตีติ มา อญฺเญ
อุปวเทยฺยุนฺติ ฯ อิเม โข มหาราช เทฺว อตฺถวเส สมฺปสฺสมานา ตถาคตา สยํปิ นิมฺมิตํ
ปจฺจยํน ปฏิคณฺหนฺติ ฯ ยทิ มหาราช ตํ กุฏึ อโนวสฺสํ กเรยฺย อินฺโท วา พฺรหฺมา
วา สยํ วา ลเภยฺย สปจฺจยํเยว ตํ การณํ สโทสํ สนิคฺคหํ อิเม วิภูสํ กตฺวา โลกํ
สมฺโมเหนฺติ อธิกตํ กโรนฺตีติ ตสฺมา ตํ การณํ วชฺชนียํ ฯ น มหาราช ตถาคตา
วตฺถูนิ ยาจนฺติ ตาย อวตฺถุยาจนาย อปริภาสิยา สมฺภเวยฺยุนฺติ ฯ สาธุ ภนฺเต นาคเสน
เอวเมตํ ตถา สมฺปฏิจฺฉามีติ ฯ

ฆฏีการปญฺโห ฉฏฺโฐ ฯ

ภนฺเต นาคเสน ภาสิตเมตํ ตถาคเตน อหมสฺมิ ภิกฺขเว พฺราหฺมโณ
ยาจโยโคติ ฯ ปุน จ ภณิตํ ราชาหมสฺมิ เสลาติ ฯ ยทิ ภนฺเต นาคเสน ภควตา
ภณิตํ อหมสฺมิ ภิกขเว พฺราหฺมโณ ยาจโยโคติ เตนหิ ราชาหมสฺมิ เสลาติ ยํ วจนํ
ตํ มิจฺฉา ฯ ยทิ ตถาคเตน ภณิตํ ราชาหมสฺมิ เสลาติ เตนหิ อหมสฺมิ ภิกขเว
พฺราหฺมโณ ยาจโยโคติ ยํ วจนํ ตํ มิจฺฉา ฯ ขตฺติโย วา หิ ภเวยฺย พฺราหฺมโณ